Σαρωτές σώματος

Οι σαρωτές που χρησιμοποιούν ακτίνες Χ για να «ξεγυμνώνουν» τους επιβάτες στα αεροδρόμια όχι μόνο τους κάνουν να αισθάνονται άβολα, αλλά πιθανότατα αυξάνουν και τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, προειδοποιούν επιστήμονες στις ΗΠΑ, όπου έχουν ήδη εγκατασταθεί εκατοντάδες τέτοια μηχανήματα.


Την αρχή έκαναν τον Απρίλιο ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, οι οποίοι έστειλαν επιστολή στο Γραφείο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Λευκού Οίκου, προειδοποιώντας για «δυνητικά σοβαρούς κινδύνους» από την έκθεση στην ακτινοβολία.
Την ίδια γνώμη έχει ο Μάικλ Λαβ, διευθυντής εργαστηρίου που χρησιμοποιεί ακτίνες Χ στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου John Hopkins. Η αμερικανική κυβέρνηση «υποστηρίζει ότι ο κίνδυνος είναι ελάχιστος, στατιστικά όμως είναι βέβαιο ότι κάποιος θα πάθει καρκίνο του δέρματος από τις ακτίνες Χ» δήλωσε ο Λαβ στο AFP. Οι ακτίνες Χ, μια μορφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας πέρα απο το ορατό φάσμα, ανήκουν στις λεγόμενες ιονίζουσες ακτινοβολίες, δηλαδή μπορούν να ιονίζουν τα άτομα που συναντούν στην πορεία τους και να προκαλούν έτσι βιολογικές βλάβες.

Το Γραφείο Επιστήμης και Τεχνολογίας του Λευκού Οίκου απάντησε στην επιστολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια μόλις αυτή την εβδομάδα. Διαβεβαιώνει ότι οι νέοι σαρωτές «έχουν δοκιμαστεί εκτενώς» από τις αμερικανικές αρχές και κρίθηκαν ασφαλείς. Οι διαβεβαιώσεις δεν πείθουν την ομάδα του βιοχημικού Τζον Σέντατ που συνέταξε την προειδοποιητική επιστολή. «Αν και η δόση [ακτινοβολίας] θα ήταν ασφαλής αν κατανεμόταν σε όλο το σώμα, η δόση που δέχεται το δέρμα ενδέχεται να είναι επικίνδυνα υψηλή» έγραφε ο ίδιος και οι συνεργάτες του.

«Ακόμα δεν γνωρίζουμε την ένταση της δέσμης [ακτίνων χ] ή άλλες λεπτομέρειες του απόρρητου συστήματος» επισήμανε ο Δρ Σέντατ στο AFP. Ο Δρ Λαβ από το Πανεπιστήμιο Τζον Χόπκινς θεωρεί ότι ο δυνητικός κίνδυνος είναι μέγιστος για τα άτομα 65 ετών, τις εγκύους, τα άτομα με HIV, όσους ήδη πάσχουν από καρκίνο, αλλά και τους άνδρες στο σύνολό τους.

«Τα σεξουαλικά όργανα των ανδρών είναι εκτεθειμένα στις ακτίνες Χ. Το δέρμα σε αυτή την περιοχή είναι πολύ λεπτό» εξήγησε ο βιοφυσικός. Το θέμα έχει ανησυχήσει και τους εργαζόμενους στις αεροπορικές εταιρείες, οι οποίοι ελέγχονται δειγματοληπτικά όπως οι επιβάτες. Ο κυβερνήτης Ντέιβιντ Μπέιτς, επικεφαλής των συνδικαλιστών της American Airlines, συνιστά στο προσωπικό της εταιρείας να αρνείται τον έλεγχο και να υποβάλλεται εναλλακτικά σε σωματικό έλεγχο από τους υπαλλήλους ασφάλειας. Δικαίωμα να αρνηθούν τη σάρωση έχουν και οι επιβάτες, σε αυτή την περίπτωση όμως υποβάλλονται σε «ενισχυμένο σωματικό έλεγχο», όπως τον αποκαλεί η αμερικανική Υπηρεσία Ασφάλειας Μεταφορών (TSA). Η Υπηρεσία άρχισε να εγκαθιστά σαρωτές ακτίνων Χ το 2007, και σήμερα 450 τέτοια μηχανήματα λειτουργούν σε 65 αμερικανικά αεροδρόμια.

Ανάλογοι σαρωτές σώματος δοκιμάζονται και σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια, προκαλώντας αντιδράσεις επειδή απεικονίζουν τον εξεταζόμενο ουσιαστικά ολόγυμνο. Στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, πάντως, δοκιμάζονται και σαρωτές σώματος που, αντί για ακτίνες Χ, λειτουργούν με τη λεγόμενη ακτινοβολία Terahertz. Η ακτινοβολία αυτή βρίσκεται σε άλλο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος και δεν θεωρείται ιονίζουσα.